Yodda tuting: har qanday investitsiya har doim moliyaviy xavflarni keltirib chiqaradi. “Spot” ushbu ma’lumotlarga asoslangan muvaffaqiyatli yoki muvaffaqiyatsiz sarmoyalar uchun javobgarlikni o‘z zimmasiga olmaydi. Barcha ma’lumotlar faqat ma’lumot olish uchun taqdim etilgan va ular investitsiya yoki boshqa harakatlarga chaqiruv sifatida qaralmasligi kerak.
Bugungi kunda fond birjasida ishlash uchun zarur ko‘nikmalarni nafaqat ixtisoslashtirilgan oliy o‘quv yurtlarida, balki qisqa vaqt ichida o‘quv markazlarida ham yaxshilash mumkin.
Ta’lim bozoridagi vaziyat qanday, kurs tanlashda nimalarga e’tibor berish kerak va yaxshi natijalarga qanday erishish mumkin — bu haqda mutaxassislar bilan birgalikda gaplashamiz.
Davlat xaridi ishtirokchilari uyushmasi
Davlat xaridi ishtirokchilari uyushmasi — O‘zbekiston tovar-xom ashyosi birjasi va davlat xaridlari tizimi shaffofligi borasida volontyorlik, konsultatsiya xizmati, nizoli vaziyatlarni hal qilish bo‘yicha amaliy yordamlar berishdan tashqari tashkilotlar xodimlarining bu boradagi malakasini oshirish hamda yangi kadrlarni o‘qitib-tayyorlash bilan ham shug‘ullanadi.
Uyushmada quyidagi sohalar bo‘yicha malaka oshirish kurslari mavjud:
1. O‘zbekiston tovar-xom ashyo birjasi O‘zRTXB (UzEX, SPOT) — bunda yuqori likvidli, ya’ni shakar, benzin, un, salyarka, polietilen kabilar savdolari o‘tkaziladi.
2. O‘zbekiston davlat xaridlari va tenderlari — xarid.uzex.uz, xt-xarid.uz, etender.uzex.uz va tender.mc.uz platformalari orqali o‘tkaziladigan savdolarda ishtirok etish xamda xizmat va mahsulotlarni sotish.
1. O‘zbekiston tovar-xom ashyo birjasi O‘zRTXB:
- Birja soxasi tushunchasi, savdo turlari va imkoniyatlari xaqida ma’lumot beruvchi 6 soatga yaqin videodarslik;
- birja bozorida ishlash ruxsatnomasini beruvchi testdan oldin testga tayyorlovchi amaliy dars;
- Testdan o‘tib shaxsiy kabinetga ega bo‘lgandan so‘ng savdolarni amalga oshirish bo‘yicha amaliy mashg‘ulot;
Amaliy mashg‘ulot birja sohasida 15 yildan beri faoliyat yuritib kelayotgan mutaxassis tomonidan amalga oshiriladi.
2. O‘zbekiston davlat xaridlari va tenderlari:
- davlat xaridlari to‘g‘risida, ishlash tizimi, savdo turlari va savdo maydonchalari xaqida tushuncha beruvchi videodarslik;
- xarid.uzex.uz, xt-xarid.uz, cooperation.uz, etender.uzex.uz va tender.mc.uz platformalarida auksion, elektron va milliy do‘kon savdolari, tenderlar hamda eng yaxshi takliflarni aniqlash bo‘yicha savdolarda ishtirok etish yuzasidan amaliy mashg‘ulot;
- davlat xaridlarida mahsulot yetkazib berish bilan shug‘ullanmoqchi bo‘lgan o‘quvchilarga investitsiya taklifi.
Har ikkala o‘quv kursini tamomlagandan so‘ng shu soha mutaxassisligini tasdiqlovchi sertifikat beriladi. Shuningdek, keyingi savdolar yuzasidan savollar va muammolariga bepul konsultatsiya xizmati mavjud.
O‘quv kurslari guruh hamda yakka tartibda o‘zbek va rus tillarida o‘tkaziladi, davomiyligi 30 kun. Kurslarning narxlari kurs turiga qarab 3,8 mln so‘mdan 4,5 mln so‘mgacha.
BeTrader
Kompaniya o‘z faoliyatini 2021-yil boshida boshlagan. “BeTrader"dagi o‘quv kurslari narxning keyingi yo‘nalishini aniqlashga va muhim darajadagi o‘yinchilarning xatti-harakatlarini aniqlashga yordam beradigan bar tahlili usuli bilan birgalikda hajm va narxlar farqi (VSA) tahlilini o‘rganishni taklif qiladi.
Dastur aksiyalarni tanlashni tahlil qilish, daraja, zonalar, tendensiyalar va to‘lqinlar nazariyasini o‘rganish bo‘yicha amaliy ishlar, shuningdek g‘oyalarni shakllantirish va moliyaviy menejment bo‘yicha treningni o‘z ichiga oladi. Kurs oxirida talabalarga mutaxassis tomonidan to‘liq yordam ko‘rsatiladi.
Guruh darslari narxi 10 mln so‘m, 10 kishilik guruh. Kurs ikki oy davom etadi — 12 ma’ruza va 120 soat amaliy mashg‘ulotlar. Individual maslahat — soatiga 1 mln 50 ming so‘m.
OBI Broker
OBI ishining asosiy turi qimmatli qog‘ozlar bozorida investitsiya xizmatlarini ko‘rsatishdir. Kompaniya brokerlik faoliyatini amalga oshirish uchun litsenziyalarga ega va O‘zbekiston kapital bozorini rivojlantirish agentligi tomonidan tartibga solinadi.
“Trader” — bu investitsiyalar, xususan, savdo bilan professional darajada shug‘ullanmoqchi bo‘lganlar uchun intensiv kursdir. U 21 bosqichdan iborat bo‘lib, 1,5 oy muddat davom etadi. Bu vaqt davomida qimmatli qog‘ozlar savdosining nazariy asoslari o‘rganiladi va amaliy qismi bo‘yicha ma’ruzalar o‘qiladi.
Yakuniy bosqichda talabalar kompaniya hamkorlarining savdo maydonchasini o‘rganish va demo hisob qaydnomasida bitimlar tahlilida savdo qilish bilan amaliy mashg‘ulotlar o‘tkazadilar.
Bitiruvchilar fundamental va texnik tahlil ko‘nikmalariga ega bo‘lib, risklarni kamaytirishning turli usullarini o‘zlashtiradi, savdo terminallari va bozor tahlili vositalari bilan ishlashni o‘rganadilar.
O‘quv kursi narxi (o‘quv markazida): 5 mln so‘m. Online o‘quv kursi: 2,2 mln so‘m.
Darslar soni: 18 ta dars — 54 soat ma’ruza va amaliy mashg‘ulotlar.
Кomol Niyazov,
“Davlat xaridi ishtirokchilari uyushmasi” va “Tenderzone” — tender va auksionlar qidiruv tizimi asoschisi.
Agarda tashkilot biron-bir yo‘nalishda xizmat ko‘rsatsa yoki mahsulot ishlab chiqarsa albatta davlat xaridlari sohasida bevosita ishtirok etishi lozim. Sababi faqatgina davlat xaridlari orqaligina qo‘shni viloyatlarda har oy ijara xarajatlari talab qiluvchi savdo maydonchasi va ishlab chiqarish binolariga ega bo‘lmasdan turib va eng asosiysi onlayn ravishda mahsulotlarni butun O‘zbekiston bo‘ylab sotish mumkin.
Brokerlikga soha sifatida nazar soladigan bo‘lsak, hozirda zamonaviy va o‘ta extiyoji yuqori bo‘lgan mutaxasisslik hisoblanadi. Buni birjada ishlay olmasdan bizga aloqaga chiqayotganlar soni oshib borishidan bilsak bo‘ladi.
Bundan tashqari bu soha bir vaqtning o‘zida bir nechta tashkilotlar bilan ishlay olish, erkin ish vaqti tanlash va barchasini masofaviy amalga oshirish imkoniyatiga egaligi uchun ham har tomonlama qulay.
Bu sohada ishlash uchun xohish bo‘lsagina bas. Qolganini biz o‘rgatamiz.
Аkmal Djalilov,
“BeTrader” asoschisi.
Bugungi kunda O‘zbekiston bozori o‘quv markazlarining plakatlari va bannerlari bilan to‘lib-toshgan.
Birjadagi savdolarni o‘rganishga kelsak, O‘zbekistonda to‘liq kurslarni ko‘rmadim.
Ko‘pchilik ularni valyuta bozori yoki valyuta savdosi bilan aralashtirib yuboradi. Ammo ikkinchisi islom moliyasi va shariatning xalqaro standartlariga ko‘ra taqiqlangan — diniy tamoyillarga amal qilganlar uchun ma’lumot.
Kurslarni tanlashda men o‘qituvchining tajribasiga e’tibor beraman, u o‘zi amaliyotchi treydermi yoki yo‘qmi. Oldingi talabalarning sharhlarini o‘qishni unutmaslik kerak.
Ijobiy ko‘rsatkichlar haqida gapiradigan bo‘lsak, men muvaffaqiyatga ta’sir qiluvchi ma’lum omillar borligiga ishonaman. Bular vaqt, sport bilan shug‘ullanish, moliyaviy majburiyatlarning yo‘qligi, intizom va muhit.
Оlim Аkulov,
“OBI Broker” direktori.
So‘nggi paytlarda O‘zbekistonda amalga oshirilayotgan ishlar tufayli sarmoyaviy imkoniyatlar kengaymoqda. Bu ham fond bozori, ham qimmatli qog‘ozlar bozoriga foydali ta’sir ko‘rsatadi.
Bugungi kunda savdo kurslarini o‘rgatadigan bir nechta o‘quv markazlari mavjud. Tanlashda men kompaniyaning hamkorlari, mutaxassislari va vakillariga e’tibor berishni tavsiya qilaman.
Shuningdek, kompaniyaning hujjatlari va o‘qitish usullarini diqqat bilan o‘rganish kerak. Muvaffaqiyatli kurslarning kaliti — nazariy qismning 20%i va amaliy qismning 80%i. Ko‘p narsa o‘quvchilarning o‘ziga bog‘liq.
Shuni esda tutish kerakki, har qanday biznesda bo‘lgani kabi, bu yerda ham diqqatni jamlash va to‘liq fidoyilik talab etiladi. Muhim rol, albatta, asosiy bilim darajasi, aql va ozgina omad bilan o‘ynaydi.
Shuni ta’kidlashni istardimki, bitiruvchilarimiz bizning hamkorlarimiz bo‘lib qolmoqda va kerak bo‘lsa, biz ularga doimo yordam berishga tayyormiz.