“Trading Economics” iqtisodiy statistika portali iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi tomonidan hisoblangan O‘zbekistonning ishbilarmonlik muhiti indeksini e’lon qildi. “Spot"da mavjud.
Portal dunyoning 196 mamlakatida 20 mln.dan ortiq iqtisodiy ko‘rsatkichlarni baholaydi.
Yanvar oyidagi so‘rov natijalariga ko‘ra, yil boshidan beri yig‘ma ishbilarmonlik muhiti ko‘rsatkichi biroz pasayishni ko‘rsatdi. Xususan, yanvar oyida qishloq xo‘jaligi va xizmat ko‘rsatish sohasidagi ko‘rsatkichlar dinamikasi pasayishiga sezilarli ta’sir ko‘rsatdi.
Tahlilchilar bu davrda mamlakatdagi ishbilarmonlik muhitining holatini ijobiy deb baholagan. Shunday qilib, yig‘ma indikatorning 3 punktga pasayishiga qaramay, u 54 punktni tashkil etdi.
Respondentlarning 41%i o‘z biznesining hozirgi holatini “yaxshi” deb baholagan bo‘lsa, “yomon” deb qayd etganlarning ulushi 14%ni tashkil etdi.
Korxonalarning 20%i ishchilar sonini ko‘paytirdi, tadbirkorlarning 41%i tovarlar yoki xizmatlarga bo‘lgan talabning o‘sishini qayd etdi.
Joriy yilning yanvar oyida ishbilarmonlik muhitining hozirgi holati ko‘rsatkichi 13 punktga pasaydi va 34 punktni tashkil etdi, bu esa qishloq xo‘jaligi, sanoat va xizmat ko‘rsatish sohalari holatining yomonlashgani bilan izohlanadi. Shunga qaramay, qurilish sohasida faol rivojlanish qayd etildi.
Keyingi 3 oy ichida biznesni rivojlantirish istiqbollarini kutish ko‘rsatkichi 76 punkt bilan yuqori darajada qolmoqda, bu barcha sohalarda unumdorlik bilan qo‘llab-quvvatlanadi.
Joriy yilning yanvar oyida tadbirkorlarning 50%i turli to‘siqlarga duch kelganliklarini ta’kidladilar.
Eng dolzarb muammolar sifatida respondentlar moliya va yerdan foydalanishdagi qiyinchiliklar, elektr va gaz ta’minoti tizimidagi uzilishlar, shuningdek, soliq ma’muriyatchiligi va soliq stavkalarining yuqoriligini qayd etishdi.
Sanoat sohasida gaz ta’minoti va elektr energiyasi bilan bog‘liq muammolar tez-tez uchrab turadi. Shu bilan birga, yerdan foydalanishda muammolar borligini bildiruvchi tadbirkorlar ulushi kamaydi.
Shuningdek, qishloq xo‘jaligi boshqa tarmoqlar orasida eng yuqori unumdorligi bilan ajralib turadi — respondentlarning 84%i keyingi 3 oy ichida yaxshilanishni kutmoqda.
Qurilish sohasida tadbirkorlar yuqori soliq stavkalari bilan bog‘liq muammolar haqida xabar berish ehtimoli kamroq bo‘ldi.
Shu bilan birga, sektorning moliyalashtirishga bo‘lgan ehtiyoji boshqa tarmoqlar orasida eng yuqori bo‘lib qolmoqda.
Xizmat ko‘rsatish sohasida ob-havo sharoiti yomonlashgani sababli soliq ma’muriyati, elektr va gaz ta’minoti bilan bog‘liq muammolar tez-tez uchrab turadi.
Avvalroq, anomal sovuq natijasida qiyinchilik ko‘rgan tadbirkorlarga yengilliklar berilishi ma’lum qilindi. Prezident farmoni bilan tadbirkorlar daromadidan kelib chiqib toifalarga ajratilishi belgilangandi.
