Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi O‘zbekistondagi ishbilarmonlik faoliyatini tahlil qildi.
Markazning “Spot"ga taqdim etgan ma’lumotlariga ko‘ra, mart oyida ishbilarmonlik muhitining jamlangan ko‘rsatkichi o‘tgan oyga nisbatan 6 punktga yaxshilandi va 64 punktni tashkil etdi. Natijada mamlakatdagi ishbilarmonlik muhiti ijobiy deb baholanmoqda.
Ketma-ket ikkinchi oyda biznes umidlari 2021-yilning aprel-may oylaridagi eng yuqori darajada bo‘lgan 80 punkt optimizm chegarasini ushlab turibdi. Mamlakatda ishbilarmonlik muhiti holatiga salbiy baho berish ulushi qariyb 4%ga kamaydi.
Mart oyida ishbilarmonlik muhitining umumiy ko‘rsatkichi barcha tarmoqlarda o‘sdi, eng katta o‘sish ketma-ket ikkinchi oy qishloq xo‘jaligida kuzatildi.
Taxminan 42% respondent biznesning hozirgi holatini yaxshi deb baholagan, yomonlashgani haqida xabar bergan korxonalar soni esa 14% dan 10% gacha kamaydi.
Korxonalarning 22%i o‘z xodimlari sonini ko‘paytirdi, 45%i esa o‘z tovarlari/xizmatlariga talabning o‘sishini qayd etdi.
Mart oyidagi talabning holati, umuman olganda, kompaniyalar tomonidan fevral oyiga qaraganda yaxshiroq tavsiflangan.
Agar fevral oyida korxonalarning 40%i talabning oshishini kutgan bo‘lsa, mart oyida esa 45%ni tashkil etdi.
Qishloq xo‘jaligi va sanoat tarmoqlari korxonalari orasida talabning hisob-kitoblari sezilarli darajada oshdi.
Biznesning holatini joriy baholash sezilarli darajada yaxshilandi. Biznesning joriy holatining jamlangan ko‘rsatkichi oy davomida 12 punktga o‘sdi va mart oyidagi 35 punktga nisbatan 49 punktni tashkil etdi.
Kelgusi 3 oyda biznesni rivojlantirish istiqbollarini kutishning jamlangan ko‘rsatkichi yuqori darajada qolmoqda — 80 punkt (2022-yil mart oyida — 74 punkt), bu barcha tarmoqlarda juda yuqori optimizm bilan quvvatlanadi.
Keyingi 3 oyda biznesning umumiy ahvoli yaxshilanishini kutayotgan tadbirkorlar ulushi 81%ni tashkil etdi, 73%i tovar va xizmatlarga talabning yanada oshishini kutmoqda, 66%i esa xodimlar sonini oshirishni rejalashtirmoqda.
Mart oyida Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi so‘rovida qatnashgan korxonalarning narx bo‘yicha kutilmalari ketma-ket ikkinchi oy o‘zgarishsiz qolib, yuqori darajada saqlanib qoldi. Narxlar bo‘yicha eng yuqori kutilmalar qishloq xo‘jaligi va qurilish sohasida saqlanib qoldi.
Hisob-kitoblarga ko‘ra, tadbirkorlarning 26%i yaqin 3 oy ichida o‘z tovarlari/xizmatlari narxi oshishini kutmoqda.
Umuman olganda, joriy holat ko‘rsatkichlari va kutilayotgan kutilmalar o‘rtasidagi bog‘liqlik kelgusi 3 oyda ham iqtisodiyot rivojlanishidagi ijobiy tendensiya davom etishini bildiradi.