“Sug‘urta Bozor” — sug‘urta xizmatlari uchun onlayn-marketpleys. Saytdagi foydalanuvchilar turli sug‘urta kompaniyalarining shartlari va tariflarini solishtirishlari hamda polisni rasmiylashtirishlari mumkin.
Startap hammuassisi Tigran Bekmullin loyiga ishga tushgunga qadar “O‘zelektroapparat"da loyiha menejeri lavozimida ishlagan. Uning vazifalariga sug‘urta kompaniyalari bilan shartnomalar tuzish kiradi. Aynan shu tajriba asosida sug‘urta marketpleysi g‘oyasi paydo bo‘lgan.
Bu g‘oya bilan Tigran sug‘urta sohasida sakkiz yildan ortiq ishlagan do‘stiga murojaat qildi. Ular birgalikda 2020-yilning noyabridan marketpleys ustida ishlashni boshladilar. Vaqt o‘tishi bilan loyihada bozor haqida tushuncha yo‘qligi ma’lum bo‘ldi. Shuning uchun marketingni tushunadigan odam kerak edi. Shunday qilib, jamoaga Azizbek Qurbonov keldi.
Keyinchalik Abdurauf Sherqulov va Ulug‘bek G‘ulomov kelib qo‘shildi. Abdurauf rivojlanish mas’uliyatini o‘z zimmasiga oldi, Ulug‘bek esa huquqiy masalalarga mas’ul bo‘ldi.
2022-yilning kuzida startap “UzVC” fondidan $100 ming miqdorida investitsiyalarni jalb qildi.
Bugungi kunda platformada majburiy (OSAGO) va ixtiyoriy (KASKO) avtomobil sug‘urta polislarini, shuningdek sayohat sug‘urtasini rasmiylashtirish mumkin.
“Sug‘urta Bozor” hammuassislari Tigran Bekmullin va Azizbek Qurbonov Spot’ga marketpleysni yaratish g‘oyasi qanday paydo bo‘lgani, mijozlar bilan oddiy va tushunarli muloqotning ahamiyati, shuningdek, O‘zbekiston sug‘urta bozorining nyuanslari haqida so‘zlab berdi.
Bir platformada jamlangan ma’lumotlar
Biz birinchi ishchi platforma modelini (MVP) 2021-yilning yanvar oyida yaratdik va saytni fevral oyida ishga tushirdik. Boshida taxminan $10 ming atrofidagi shaxsiy mablag‘larimizni investitsiya qildik. Bularning barchasi platformani rivojlantirishga ketdi.
Biroz o‘tgach, nom tanlashda xato qilganimiz ma’lum bo‘ldi. Dastlab, startap “NetKost” deb nomlangan. So‘rov natijalari shuni ko‘rsatdiki, ko‘pchilik uchun bu internet-provayder yoki kompyuter klubi nomiga o‘xshaydi. Shuning uchun loyiha nomini o‘zgartirishga va aniqroq nom tanlashga qaror qildik — “Sug‘urta Bozor”.
Pul tezda tugadi, shuning uchun bizga investitsiyalar kerak edi. Biz netvorkingdan foydalandik, uzoq davom etgan jarayonda 30 dan ortiq investorlar bilan shaxsiy uchrashuvlar bo‘ldi. Natijada “UzVC"dan $100 ming miqdorida sarmoya jalb qildik.
Mablag‘ning yarmi loyihani rivojlantirishga, ilmiy-tadqiqot va ishlanmalarga (AR&D), 40%i marketingga va 10%i infratuzilma va boshqa xarajatlarga yo‘naltirildi.
Foto: Yevgeniy Sorochin / Spot
O‘zbekistonda ko‘pchilik “sug‘urta” so‘zini avtomobil sug‘urtasi deb tushunadi, shuning uchun biz OSAGO, KASKO’dan boshlashga qaror qildik. Keyinchalik sayohat sug‘urtasi qo‘shildi. Shuningdek, yaqinda “Oylik KASKO"ni joriy qildik, unga ko‘ra mijoz o‘z avtomobilini bir oydan boshlab o‘zi xohlagan muddatga sug‘urta qilishi mumkin. Yaqin kelajakda ko‘chmas mulk sug‘urtasini joriy qilmoqchimiz.
Platformani yaratishda barcha haydovchilar sug‘urta shartnomalarini sinchkovlik bilan o‘rganishga tayyor emasligini tushunganmiz. Shuning uchun, dastlab mijozlar bilan ular tushunadigan tilda aloqa o‘rnatishga harakat qilamiz. Masalan, polisning asosiy qoidalari foydalanuvchiga alohida taqdim etiladi.
Polisga murojaat qilish uchun telefon raqam orqali veb-saytda ro‘yxatdan o‘tish, shartnoma tuzish uchun zarur bo‘lgan ma’lumotlarni kiritish, polisni tanlash va unga to‘lov qilish kerak.
Bu bir necha daqiqa davom etadi, an’anaviy sug‘urta polisini sotib olish ba’zan ikki soatgacha davom etishi mumkin. Kelajakda foydalanuvchilar har doim shaxsiy hisobidagi polisga kirish huquqiga ega bo‘lishadi. Bu “qog‘oz” polisidan farqli o‘laroq, uning yo‘qolishi oldini oladi.
Marketpleysning asosiy maqsadi mijozlarga eng qimmat yoki eng arzonini emas, balki ular uchun eng mos polisni topishga yordam berishdir. Saytda foydalanuvchilar turli sug‘urta kompaniyalari shartlarini solishtirishlari mumkin. Hozirgacha beshta sug‘urtalovchi bilan hamkorlik qilmoqdamiz, lekin hamkorlar sonini yana ko‘paytiramiz.
Shu bilan birga, ba’zi sug‘urta kompaniyalarining o‘zlari polisni onlayn sotib olish imkoniyatini beradi. Ammo foydalanuvchi uchun qiyinchilik shundaki, turli kompaniyalarning shartlarini o‘rganish uchun ko‘plab saytlarga kirish kerak. Biz o‘z platformamizda bu ma’lumotlarni bir joyda birlashtiramiz.
Qayta ro‘yxatdan o‘tish muhim ahamiyatga ega
Ishga tushirilgandan so‘ng darhol o‘rtacha kuniga beshta polis sotildi. 2022-yilning oxiriga kelib bu ko‘rsatkich 80 taga yetdi. Bugungi kunda marketpleysda kuniga 100 ga yaqin polislar chiqariladi.
Foto: Yevgeniy Sorochin / Spot
Loyiha mavjud bo‘lgan deyarli 2,5 yil ichida veb-sayt orqali 7 mingga yaqin sug‘urta polisi sotilgan, foydalanuvchilar soni esa 30 mingga yetgan.
Bizning foydamiz sug‘urta mukofotlari foizidan shakllanadi: ular har bir sotilgan polis uchun bizga 22% mukofot to‘laydi. Hozircha platforma foyda keltirmayapti, lekin bu yil oxirigacha o‘z xarajatlarini o‘zi ta’minlashga erishishini kutmoqdamiz.
Biz uchun platformaning daromadiga ta’sir qiluvchi eng muhim ikkita ko‘rsatkich:
- Kuniga chiqarilgan polislar soni.
- Mavjud polislarni qayta chiqarish yoki yangilash soni.
Agar mijoz bir yildan keyin yangi polis uchun platformamizga qaytsa, demak biz to‘g‘ri yo‘ldamiz.
Maqsadlarimizdan biri “Sug‘urta Bozor"ni O‘zbekistonda sug‘urta qilishning umumiy atamasiga aylantirishdir, bu xuddi “Xerox” yoki “Paynet” kabi, masalan. Shuning uchun biz qayta chiqarilgan polislarga katta ahamiyat beramiz.
Foydalanuvchilarning ko‘pchiligi — taxminan 80%i — platformamizga kontekstli reklama tufayli keladi. Biz reklama kampaniyalari natijalarini yaxshi optimallashtirishga va ulardan konversiyani oshirishga muvaffaq bo‘ldik. Mijozni jalb qilish narxi taxminan $1,5 ni tashkil qiladi.
Qolgan 20%i ijtimoiy tarmoqlar va og‘zaki so‘zlashuv orqali keladi. Bu ulush, shuningdek, takroriy sotuvlarni ham o‘z ichiga oladi. Loyihani ilgari surish va reklama uchun o‘rtacha oyiga taxminan $5000 sarflaymiz.
Jamoamiz kichik — 12 kishi, ba’zilari bilan esa ishbay ishlaymiz. Loyihani to‘rt kishi boshqaradi, ishlab chiqish bo‘limida olti kishi bor: ikkita frontend va backend muhandislari, shuningdek UX/UI mutaxassisi va dizayner. Bundan tashqari, bizda digital-marketolog va foydalanuvchilarni qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha mutaxassis ham bor.
Loyiha jamoasining muhim qismi, shu jumladan ishlab chiquvchilar, masofadan turib ishlaydi. Bizda O‘zbekistonning turli shaharlaridan kelgan yigitlar bor, ba’zilari esa mamlakat tashqarisida istiqomat qilishadi.
Bunday tarqalish tasodifan paydo bo‘ldi — biz birinchi navbatda nomzodlarning joylashuviga emas, balki ularning mahoratiga e’tibor qaratgandik.
Ushbu format bizga to‘liq mos keladi va hech qanday qiyinchilik tug‘dirmaydi. Masofadan turib vazifalarni belgilaymiz, qo‘ng‘iroq qilamiz, masalan, “Jira” kabi vositalardan foydalanamiz.
Bugungi kungacha mijozlarni qo‘llab-quvvatlash bo‘limida faqat bitta odam bor, chunki hozirgacha ko‘p qo‘ng‘iroqlar kelib tushmagan. Agar kerak bo‘lsa, biz o‘zimiz bog‘lanamiz, foydalanuvchilar bilan bevosita muloqot qilamiz.
Foto: Yevgeniy Sorochin / Spot
Sug‘urta madaniyatini oshirishimiz kerak
Bizningcha, O‘zbekistonda sug‘urta bozori hali shakllanish bosqichida. Mamlakatda sug‘urta xizmatlarining kirib borishi juda past darajada — 0,7%, dunyo bo‘yicha o‘rtacha 7,35%.
Bizda bor-yo‘g‘i 42 ta sug‘urta kompaniyasi bor, IPPC (odam boshiga taxminan sug‘urta mukofoti) bor-yo‘g‘i $6 ni tashkil etadi, masalan, Qozog‘istonda bu ko‘rsatkich $68 ga yetadi.
Buning sabablaridan biri sug‘urta madaniyatining pastligidir. Odamlar sug‘urtaga nisbatan ko‘proq salbiy, xavflarni himoya qilish va minimallashtirish vositasi sifatida emas, balki majburiy va rasmiy talab sifatida munosabatda bo‘lishadi.
Madaniyatning pastligi har bir kishi sug‘urta shartlarini to‘liq tushunmasligi, sug‘urtaning uzoq muddatli afzalliklarini ko‘rib chiqish istagining yo‘qligi yoki o‘z mulki yoki javobgarligi uchun to‘g‘ri sug‘urta qoplamasini ta’minlash zarurligini tushunishida namoyon bo‘lishi mumkin.
Afsuski, bunday yondashuv kutilmagan moliyaviy yo‘qotishlarga olib kelishi, buni esa tegishli sug‘urta bilan oldini olish mumkin bo‘lardi.
Bunga qarshi kurashishning yagona yo‘li bor — jamiyatning moliyaviy jihatdan xavfsiz va barqarorligini ta’minlash uchun madaniyatni yuksaltirish, odamlarga sug‘urtaning afzalliklari va qoidalari haqida ma’lumot berish va xabardor qilish.
Aynan shu muammoni tushunish bizni platformada eng soddalashtirilgan xarid jarayonini yaratishga va murakkab terminologiyadan uzoqlashishga undadi. Mijoz nima uchun pul to‘layotganini bilishi kerak va bu ma’lumotni olish uchun u tushunadigan tilda muloqot qilish muhimdir.
Foto: Yevgeniy Sorochin / Spot
Sug‘urta va AI
Biz mobil ilovani faol ravishda ishlab chiqmoqdamiz. Unda sun’iy intellektga asoslangan avtomobilni tekshirish funksiyasini joriy etishni rejalashtirganmiz.
Bizdagi ma’lumotlarga ko‘ra, hozirda sug‘urta kompaniyalari bitta mashinani tekshirishda taxminan $50 bilan bog‘liq xarajatlarni o‘z zimmalariga oladilar.
Ishlanmamiz video va fotosuratlardan foydalangan holda onlayn tekshiruv o‘tkazish imkonini beradi. Bu esa, o‘z o‘rnida, sug‘urtalovchi va sug‘urtalanuvchilar uchun jarayonni soddalashtirish imkonini beradi.
Ma’lumotlarning ishonchliligi avtomobil dvigatelining VIN-raqamini ko‘rsatadigan uzluksiz video bilan tasdiqlanadi, bu ishonchsiz tekshirish uchun deyarli barcha mumkin bo‘lgan variantlarni yo‘q qiladi.
Yaqin rejalar orasida ishlab chiqish guruhini kengaytirish, o‘zini o‘zi ta’minlashga erishish va sug‘urta kompaniyalari hamda sug‘urta turlarining mavjud pulini ko‘paytirish kiradi.
Biz MDH va jahon bozorlariga chiqishdan oldin O‘zbekiston bozorida puxta o‘rin egallashni istaymiz va shu bois geografik qamrovni kengaytirishni hali rejalarimizga kiritmaganmiz.
Bizning yaqin kelajakdagi maqsadimiz kuniga 500 ta polisga erishishdir.
