Iqtisodiyot va moliya vazirligi 2022-yilda eng yirik soliq to‘lovchilar ro‘yxatini e’lon qildi. Bu haqda davlat budjetining o‘tgan yilgi ijrosiga bag‘ishlangan “Fuqarolar uchun budjet” nashrida ma’lum qilindi.
Ma’lumotlarga ko‘ra, 2022-yilda o‘nta yirik soliq to‘lovchi davlat budjeti daromadlarining qariyb uchdan bir qismini ta’minlagan, bu esa o‘tgan yili 201,83 trln so‘mni tashkil qilgan.
Asosiy soliq to‘lovchilar tomonidan to‘lovlarning mutlaq miqdorini hisoblashda 5,74 trln so‘m miqdoridagi bojxona to‘lovlarini chegirib tashlash zarur.
Yana bir bor to‘lovlar bo‘yicha yetakchilik “Navoiy kon-metallurgiya kombinati” (NKMK) ga tegishli.
O‘tgan yili NKMK tomonidan davlat byudjetiga 32 trln so‘mdan sal kamroq mablag‘ to‘langan bo‘lib, bu daromadning 16,3%ini tashkil etdi.
Olmaliq kon-metallurgiya kombinati (AGMK) ikkinchi o‘rinda bo‘lib, deyarli ikki baravar ortda qolib, budjet daromadlarining 8,6%ini yoki 16,86 trln so‘mni ta’minladi.
NKMK va AGMK tomonidan jami to‘lovlar 48,82 trln so‘mni yoki 2022-yilda davlat budjeti daromadlarining 24,9%ini tashkil etdi.
Quyidagi sakkizta yirik kompaniyaning ulushi daromadning 8,2%ini yoki 16 trln so‘mdan sal ko‘proqni tashkil etdi:
- “O‘zbekneftgaz” — budjet daromadlarining 2,2%i;
- “O‘ztransgaz” — 1,4%;
- “Hududgazta'minot” — 1,2%;
- “UzBAT” — 1,1%;
- UzAuto Motors — 0,7%;
- Buxoro neftni qayta ishlash zavodi — 0,6%;
- “Uz-Kor Gas Chemical — 0,5%;
- “O‘zmetkombinat” — 0,5%.
Davlat budjeti daromadlari tarkibida daromadlarning asosiy qismi QQSdan tushgan — 52,18 trln so‘m.
Ulardan keyingi o‘rinlarda daromad solig‘i (37,64 trln), jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘i (24,28 trln), yer qa’ridan foydalanganlik solig‘i (13,88 trln) va aktsizlar (13,45 trln) turadi. Boshqa soliqlar 42,11 trln.
Mart oyida Iqtisodiyot va moliya vazirligi bu yil uchun eng yirik 10 ta eng yirik soliq to‘lovchilar prognozini taqdim etdi.
O‘tgan yilga kelib ularning davlat byudjetining daromad qismini ta’minlashdagi umumiy ulushi qisqarishi kutilmoqda.
Avvalroq “Spot” Davaktiv 2022-yilni foyda va zarar bilan yakunlagan davlat kompaniyalari ro‘yxatini taqdim etgani haqida yozgandi.
Xususan, Navoiy kon-metallurgiya kombinati eng ko‘p foyda ko‘rgan, O‘zbekiston MET esa ko‘p zarar ko‘rgan davlat korxonalari ro‘yxatida birinchilikni qayd etdi.
