Har qanday biznes loyihaning, turli brendlarning o‘z tarixi bor. Bugungi kungacha bosib o‘tilgan yo‘l, loyihadagi keskin burilishlar hamda muvaffaqiyatli qadamlar ko‘pchilik uchun qiziq bo‘lishi tabiiy.
“Spot” “Biznes tarixi” sahifasini davom etadi. Bu gal avtomobil olamida o‘z nomiga, o‘z o‘rniga ega — “Mercedes-Benz” brendining tarixiga nazar tashlaymiz.
Uning bugungi kungacha qanday shakllangani, qanday jarayon va yo‘llardan o‘tgani ko‘pchilik uchun qiziq bo‘lishi mumkin.
Butun dunyodagi avtomobil ixlosmandlari uchun “Mercedes-Benz” brendi nafaqat dunyodagi eng taniqli va muhim avtomobil ishlab chiqaruvchilardan biri, balki “avtomobil” tushunchasi bilan bevosita bog‘liqdir.
Nafaqat nemis brendi, balki butun jahon avtomobil sanoati tarixining boshlanishi bo‘lgan voqea 1886-yil 29-yanvarda sodir bo‘ldi.
Aynan shu kuni Karl Benz ismli nemis muhandisi va innovatori dunyodagi birinchi benzinli dvigatelli avtomobil uchun patent oldi.
O‘sha yili Benzdan mustaqil ravishda dizayner-injener Gottlib Daimler o‘zining motorli ekipajini yaratdi. Daimler to‘rt taktli ichki yonuv dvigatelining bitta silindrini yig‘di. U vagonlarga o‘rnatilishi kerak edi. Yangi texnologiyani ishlab chiqishda Daimlerga muhandis Vilgelm Maybax yordam berdi.
Foto: Karl Benz, Gottlib Daimler va Vilgelm Maybax
Har ikkala muhandis hamkorlar va investorlar yordamida xususiy kompaniyalarga asos solgan. 1883-yil oktabrda Benz Mannheim shahrida Benz&Cie kompaniyasiga, Daimler esa 1890-yil noyabrda Daimler-Motoren-Gesellschaft (DMG) brendiga asos solgan. 1901-yildan Daimler kompaniyasi Mercedes brendi ostida avtomobillar ishlab chiqarishni boshlagan.
Birinchi Mercedes 1901-yilda chiqarilgan 35 HP modeli edi. U deyarli 6 litr hajmli va 35 litr quvvatga ega to‘rt silindrli dvigatelga ega edi.
Avtomobil keng g‘ildirak bazasi, past og‘irlik markazi va burchakli rul ustuni bilan ajralib turardi. Brendning o‘ziga xos xususiyati ko‘plab chuqurchalar tipidagi sovutgich edi
Avtomobilning og‘irligi 900 kg va maksimal tezligi 80 km/soatni tashkil etdi. model dizayni Vilgelm Maybaxning o‘zi tomonidan ishlab chiqilgan. O‘sha paytda Germaniyaning eng taniqli ikkita ishlab chiqaruvchisi birlashishi 1926-yilda sodir bo‘lgan. Shartnoma tuzib, sanoatchilar nafaqat urushdan keyingi qiyin davrda omon qolishdi, balki biznesni sezilarli darajada kengaytirdilar.
Konsern “Daimler-Benz AG” deb nomlandi, birinchi rahbar esa yana bir taniqli nemis konstruktor Ferdinand Porsche bo‘ldi. Kompaniyalar birlashgandan so‘ng ishlab chiqarilgan barcha avtomobillar kompaniyaning eng muvaffaqiyatli avtomobili va uning yaratuvchisi Karl Benz sharafiga Mercedes-Benz nomini oldi.
Brend logotipi
1924-yil 1-mayda Benz va Daimler o‘rtasida birlashishga tayyorgarlik ko‘rish uchun ittifoq tuzilgandan so‘ng, ikkita eng qadimgi avtomobil ishlab chiqaruvchilarining emblemalari dastlab yonma-yon turardi.
1925-yil 18-fevralda tajribali grafik rassomlar nihoyat ajoyib logotiplarni to‘plashdi. Shunday qilib, uch nurli yulduz va dafna gulchambari, shuningdek, Mercedes va Benz so‘z belgilari birlashib, yangi brend nomini yaratdi. 1925-yil 18-fevralda yangi emblema, so‘ngra Mercedes-Benz so‘z belgisi ro‘yxatdan o‘tkazildi.
Bugungi kunga qadar ushbu brend deyarli o‘zgarishsiz qolmoqda. Maxsus uch nurli yulduz nishoni sifatida u barcha Mercedes-Benz avtomobillarini bezatadi, faqat brendning ko‘plab avtomobillarining old qismidagi kattaroq yulduzdan tashqari.
Logotip yaratilgandan beri 7 marta o‘zgargan: 1902, 1909 (2 marta), 1916, 1926, 2008, 2009 va 2011-yillarda.
“Mercedes-Benz” bugungi kunda
2016 yilda “Mercedes-Benz” $43,5 mlrdga baholanib, “Toyota"dan keyingi ikkinchi o‘rinda edi. Ammo kompaniya 2019-yilga kelib, $60,4 mlrdga baholandi va birinchi o‘ringa chiqib oldi.
“Mercedes-Benz” 2021-yilning eng yaxshi 10 ta jahon brendlari orasida yagona yevropalik sifatida o‘zining yetakchi mavqeini saqlab qoladi.
Amerikaning “Interbrand” konsalting kompaniyasining mashhurlik reytingida “Mercedes-Benz” sakkizinchi o‘rinni egalladi.
Brend qiymati 2020-yilga nisbatan 3%ga oshib, $50,866 mlrdni tashkil etdi. Shunday qilib, Mercedes-Benz ketma-ket oltinchi yil davomida dunyodagi eng qimmat hashamatli avtomobil brendi bo‘lib qolmoqda va eng yaxshi o‘ntalikda yagona hisoblanadi.
