“Telegram” asoschisi Pavel Durov amerikalik jurnalist va “Fox News” telekanalining sobiq boshlovchisi Taker Karlsonga intervyu berdi. Uchrashuv videosi “YouTube"da mavjud. “Spot” suhbatning asosiy parchalarni keltiradi.
Telegram qanday yaratilgan?
“Telegram"ni yaratish g‘oyasi Durov Rossiyada ishlaganida paydo bo‘lgan. Uning so‘zlariga ko‘ra, bu, shu jumladan, akasi Nikolay Durov bilan xavfsiz aloqa qilish, hokimiyatning alohida guruhlarni olib tashlashni yoki foydalanuvchi ma’lumotlarini taqdim etishni rad etishi fonida kelajakdagi harakatlarni muvofiqlashtirish zarurati bilan bog‘liq.
Nikolay Durov “VKontakte”, “Telegram”, “TON” blockchain uchun kod yozgan dasturchi hisoblanadi. Intervyuda Pavel Durov akasini “daho”, “o‘ta aqlli” odam, kriptografiya bo‘yicha mutaxassis deb atadi.
“U Telegram shifrlashning asosiy tamoyillarini ishlab chiqdi. Men ko‘proq foydalanuvchi interfeysi bilan shug‘ullanardim”, dedi “Telegram” asoschisi.
“Vkontakte"ni tark etish va ko‘chish
Durov 2013-yilda hokimiyat bilan ziddiyat tufayli Rossiyani tark etishga va o‘zining birinchi ijtimoiy tarmog‘ini “Vkontakte"ni qoldirishga qaror qildi.
“Birinchi kompaniya bola singaridir”, deydi Durov. Uning uchun ko‘p ijodkorlik, vaqt va kuch sarflangan kompaniyani tark etish og‘riqli qaror edi, lekin u puldan ko‘ra erkinlikni afzal ko‘rdi. Malakatni tark etishga qaror qildi.
Durovning so‘zlariga ko‘ra, messenjerlar jamoasi hozir “Telegram” joylashgan Dubayga yetib kelishdan oldin Berlin, London, Singapur, San-Fransisko kabi yana bir qancha shaharlarni ko‘rib chiqqan, biroq hamma joyda byurokratik qiyinchiliklar bo‘lgan.
Xususan, tadbirkor Germaniya, Buyuk Britaniya va Singapurda ishladi, lekin doimiy ravishda byurokratiyaga duch keldi. Bundan tashqari, AQShda xavfsizlik xizmatlari Durovga qiziqish bildirishdi va bir marta San-Fransiskoda uni o‘g‘irlamoqchi bo‘lishgan.
Durov aytganidek, FQB va boshqa idoralar “Telegram” ishi haqida tafsilotlarni xohlashdi. Muhandislardan biri bilan AQShga so‘nggi safari chog‘ida razvedka idoralari uni kodga ma’lum vositalar qo‘shishga ishontirishga harakat qilishdi.
BAA Durovni biznes yuritish va xodimlarni yollash qulayligi, sodiq soliq tizimi va rivojlangan infratuzilmasi tufayli jalb qildi. Tadbirkor, shuningdek, hukumatning siyosiy betarafligini va uning bosimi yo‘qligini qayd etdi.
Mojarolar
Turli mamlakatlar hukumatlari “Telegram"ga bosim o‘tkazmoqda, dedi Durov. Terrorizm, zo‘ravonlikka chaqiriqlar yoki uni namoyish qilish holatlarida u buni tushunarli deb hisoblaydi, lekin ko‘pincha davlat idoralari “chiziqni kesib o‘tadi” va so‘z erkinligi hamda yozishmalar maxfiyligiga tajovuz qiladi.
Biroq tadbirkor asosiy muammoni “Apple” va “Google” tomonidan bosim deb hisoblamoqda — ular buni ichki qoidalarni buzish deb hisoblasa, messenjerni o‘z do‘konlaridan olib tashlashlari mumkin. Durov, shuningdek, texnologiya gigantlari bilan murosa topish qiyinligini qayd etdi.
Durov vaziyatning jiddiyligini tushunadi va buning kompaniyalarning o‘zlari uchun xavfli ekanligini ta’kidladi. Foydalanuvchilar endi borgan sari savodli bo‘lib, nima mumkin va mumkin emasligini tushunib bormoqda, deya qo‘shimcha qildi u.
“Telegram” neytralligicha qolmoqda, chunki g‘oyalar raqobati taraqqiyotga yordam beradi. Durov messenjerni turli qarashdagi odamlar erkin muloqot qilishlari va kesishish nuqtalarini topishlari mumkin bo‘lgan platforma sifatida ko‘radi.
Investitsiyalar, mulk va xavfsizlik
Durov loyihaga venchur investorlarni jalb qilishdan bosh tortishi mustaqillikni saqlab qolish istagi bilan izohlanadi.
“Bundan tashqari, men uchun [bu loyiha] hech qachon pul haqida bo‘lmagan. Menda ko‘chmas mulk, samolyotlar yoki yaxtalar yo‘q. Bu mening turmush tarzim emas”, dedi u.
Durovning so‘zlariga ko‘ra, uning uchun erkinlik birinchi o‘rinda turadi. “Siz narsalarni sotib olishni boshlaganingizdan so‘ng, bu sizni jismoniy joyga bog‘laydi. Ikkinchi sabab men “Telegram"ga e’tibor qaratmoqchiman, lekin agar uy, samolyot yoki biror narsa sotib olsam, ularni chiroyli qilish uchun vaqt sarflashimni bilaman”, dedi u.
“Telegram” rahbarining so‘zlariga ko‘ra, standart bo‘yicha u o‘zi ishlatadigan qurilmalarni buzilgan deb hisoblaydi. “Siz baribir iPhone yoki Android smartfonidan foydalanasiz. Va endi, AQShda boshdan kechirganlarimdan so‘ng, xavfsizlik nuqtai nazaridan AQShda ishlab chiqilgan platformalarga u qadar ishonmayman”, dedi u.
Yana bir savolga javoban Durov, u o‘z qadriyatlariga mos kelishiga ishonchi komil bo‘lmagan “g‘alati joylarga” sayohat qilmasligini aytdi. U Xitoy, Rossiya yoki AQSh kabi yirik geosiyosiy kuchlarning birortasiga ham bormayapti.
Rivojlanish
Hozirda “Telegram"da har kuni 2,5 mln foydalanuvchi ro‘yxatdan o‘tadi. Shu bilan birga, messenjerning o‘sishi qat’iy “organik” — marketing uchun bir sent ham sarf qilinmaydi.
Durov vaqtini ko‘chmas mulk yoki samolyotlarga xaridiga sarflagandan ko‘ra, messenjerning 900 millionlik auditoriyasining tajribasiga ta’sir qiladigan qarorlar qabul qilishni afzal ko‘radi. Yil oxiriga kelib uning 1 mlrdga yetishiga umid qilmoqda.
Shuningdek, kompaniya aksiyadorlarga hisobot berish zarurati tufayli IPO o‘tkazish niyatida emas. Durov rivojlanishni ta’minlash uchun yagona egasi bo‘lib qolish niyatida, shuningdek, Ilon Maskning “X.com” (avvalgi Twitter)ni xususiy mulkka olishini ijobiy baholadi.
Avvalroq “Spot” Pavel Durov “Telegram” bu yil rentabellikka erishishini kutayotgani haqida yozgandi.
