“Burchak” do‘koni egasi Aynura Xudoyberdiyevaning “Uzum Market"dagi tajribasi marketpleysda o‘z biznesini boshlamoqchi bo‘lganlar uchun foydali qo‘llanma bo‘lishi mumkin.
Men “Burchak” do‘konini 2023-yil 22-sentabrda milliy marketpleysda ro‘yxatdan o‘tkazdim — taxminan o‘sha paytda men o‘z biznesimni boshladim. Menda “Uzum Market"da biznesni boshlash uchun boshlang‘ich kapital taxminan 100 million so‘mni tashkil etdi va, menimcha, bu start uchun maqbul miqdor, ammo u miqyosga qarab o‘zgarishi mumkin.
Mening biznesimning asosiy yo‘nalishi — idishlar va uy-ro‘zg‘or buyumlari. Biz ushbu yo‘nalishni bir necha sabablarga ko‘ra tanladik.
Birinchidan, bu o‘sib borayotgan yo‘nalish: uy-ro‘zg‘or buyumlari har doim talabgir va sotuvi bo‘yicha platforma yuqorisida. Odamlar muntazam ravishda uy-ro‘zg‘or buyumlari va idishlar sotib oladi — soni ko‘payib borayotgan yangi binolarga qarang. Xaridorlar yangi xonadonlarga ko‘chib o‘tadi va ularni noldan jihozlashga intiladi, bu esa ushbu yo‘nalishga talabni rag‘batlantiradi.
Ikkinchidan, uning salohiyatiga qaramay, yo‘nalish nisbatan bo‘sh bo‘lib qolmoqda. Ko‘pgina o‘yinchilar tez sinadigan tovarlarni yetkazib berish qiyinligi sababli idish-tovoq bilan ishlashdan qo‘rqadi, ammo men buni bozor ulushini egallash va xaridorlarning ehtiyojlarini qondirish uchun imkoniyat deb bilaman.
Pozitsiyalarning mashhurligi mavsumga va reklamada nimaga e’tibor qaratishimizga qarab o‘zgaradi. Men marketpleys aksiyalarida muntazam ishtirok etaman, chunki ular savdolarimga sezilarli ta’sir ko‘rsatadi. Katta raqobatli bozor sharoitlarida promo aksiyalarda ishtirok etmasdan turib oldinga siljish qiyin. Reklamaga har tomonlama yondashish muhimdir: mahsulot kartalarining sifati, taklif va narxni yaxshilash, so‘ngra natijani kuchaytirish uchun “TOPga bust"dan foydalanish. Bundan tashqari, marketpleys taqdim etayotgan imkoniyatlar, masalan, 3, 6 yoki 12 oyga muddatli to‘lovga xarid qilishhaqida unutmaslik lozim.
Marketpleysdagi aylanmamiz noyabrdan avgustgacha yarim milliard so‘mga yaqin bo‘ldi. Dekabr daromadli oyga aylandi va endi biz ushbu ko‘rsatkichlarga yetib olishga harakat qilmoqdamiz. O‘sish foizini taxmin qilish qiyin, chunki bu ko‘p jihatdan loyihaga qo‘shimcha investitsiyalarga bog‘liq — ammo dastlabki kapital bilan taqqoslaganda biz 400% ga yaqin o‘sishga erishdik.
“Uzum Sellers” ilovasidan men har kuni foydalanaman, u qulay, lekin ba’zi funksiyalar, masalan, yukxatlarni tuzatish yoki taymslotlarni zaxiralash kabilarni yaxshilashni xohlagan bo‘lardim. Xitoylik ta’minlovchi bilan hamkorlik qilaman. Boshida Turkiya bilan ishni yo‘lga qo‘yishga harakat qilgan edik, ammo bu tajriba muvaffaqiyatsiz chiqdi va hozir hamkorlarimizning 100 foizi Xitoyda.
Endi boshlayotgan sotuvchilarning asosiy xatolari bir nechta narsalar bilan bog‘liq.
Tahlilning yetishmasligi. Tahlilning yetishmasligi deganda men sotuvchilarning o‘zlari tanlagan tovarlari toifasi qanday rivojlanayotgani to‘g‘risida yetarli darajada tushunmasliklarini nazarda tutyapman. Ko‘pgina endi boshlaganlar toifaning o‘sishi va dinamikasini baholash uchun mavjud analitik vositalardan foydalanmaydi, qaysi mahsulotlarga doimiy ravishda talab bo‘lishini va qaysi biri faqat mavsumiy mashhurligini tahlil qilmaydi. Ko‘pincha sotuvchilar o‘zlarining shaxsiy xohish-istaklari yoki trendlarning uzoq muddatli potensiallarini baholamasdan ish yuritadi, bu esa noto‘g‘ri xaridlar va past savdoga olib keladi. Hisob-kitoblarning yetishmasligi, masalan, qancha mahsulotni sotib olish kerakligi va kelajakda sotish uchun qanday umidlar borligi ham ushbu muammoga tegishli;
Trafikni jalb qilish uchun qo‘shimcha vositalarsiz faqat platformaga tayanish. Bu yerda men ma’lum bir mahsulot toifasiga mos keladigan vositalardan foydalanishni tavsiya qilaman. Masalan, ma’lum toifalar uchun ijtimoiy media marketingi to‘g‘ri keladi, mening holatimda bu Instagram. Hozirda bizda 23 000 ga yaqin obunachi bor va biz videosharhlar tayyorlaymiz — bu birinchi savdolarga yordam beradi, keyin mahsulot kartasi platformada organik ravishda ko‘tarila boshlaydi. Bu reklama xarajatlarini kamaytiradi. Shinalar kabi boshqa mahsulotlar uchun Instagram mos kelmasligi mumkin va bunda Telegram kanallaridan foydalanish yoki blogerlar bilan hamkorlik qilish yaxshiroq. Trafikni jalb qilish uchun to‘g‘ri kanalni tanlash va har bir toifaning o‘ziga xos xususiyatlarini hisobga olish muhim.
Mening marketpleysdagi strategiyam oddiy — yaxshi marjani saqlagan holda pul ishlash. Bu sodda bo‘lib tuyulishi mumkin, ammo ko‘plab sotuvchilar raqobat uchun marjani pasaytiradi, men esa uni yuqori darajada ushlab turishga harakat qilaman. Misol uchun, men 125 ming so‘mlik krujkalar sotardim, raqobatchilar esa shu narxda 6 ta krujkani taklif qilardi. Shunga qaramay, sotuvlar oyiga 10 dan 300 donagacha ko‘tarildi va ishonchim komilki, bu ko‘rsatkich yana ham balandroq bo‘ladi. O‘sishning sababi — men nafaqat amaliy, balki xaridorlarning estetik ehtiyojlarini ham qoplaydigan yuqori marjali va noyob mahsulotlarni sotish strategiyasini tanladim — bu uyni yanada qulay qiladi.
Raqamlashtirish davrida odamlar, xoh blogerlar bo‘lsin, xoh shunchaki uy bekalari, kontent yaratishni yaxshi ko‘radi — chiroyli pishirish, suratga olish, ijtimoiy tarmoqlarga joylashtirish. Estetika kundalik hayotning muhim qismiga aylanmoqdai va ko‘pchilik nafaqat o‘z vazifalarini bajaradigan, balki chiroyli ko‘rinadigan idishlarni qidirmoqda. Mening strategiyam ushbu sohani to‘ldirishga qaratilgan edi — amaliy va estetik ehtiyojlarni qondiradigan mahsulot taklif qilish va odamlar buning uchun ko‘proq pul to‘lashga tayyor. Bundan tashqari, doimiy ta’minotchilar tufayli men raqobatbardosh narxlarni belgilashga va mijozlarning ishonchini qozonishga erishdim. Buni yuzlab ijobiy sharhlar va allaqachon shakllanib bo‘lgan mijozlar bazasi tasdiqlaydi.
“Uzum Market"da biznesni boshlash uchun hech qachon kech emas — xaridorlar assortiment kengligi sabab marketpleyslarni qadrlaydi va unda har doim o‘sish salohiyati bor.
Reklama huquqlari asosida.
