2024-yil avgust oyida O‘zbekistonda ko‘chmas mulk bozori biroz pasaydi, bu tebranish tendensiyalardan dalolat beradi. Bu haqda Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi tahlilida qayd etilgan.
Unga ko‘ra, avgust oyida 22,2 mingta ko‘chmas mulk oldi-sotdi bitimlari ro‘yxatga olingan, bu iyul oyiga nisbatan 3,5%ga kam bo‘lib, savdolar soni 23 mingtani tashkil etgan.
Yillik o‘lchovda faollikning sezilarli darajada pasayishi kuzatilmoqda: uy-joy savdosi 20,8%ga kamaydi, bu esa uy sotib olishga qiziqishning kamayishini ko‘rsatishi mumkin.
Hududlar kesimida ko‘chmas mulk bilan bog‘liq bitimlarning eng katta pasayishi Sirdaryo (22,6%) va Xorazm viloyatlarida (13,2%), shuningdek Toshkent shahrida (9,7%) qayd etildi.
Shuningdek, yillik o‘lchovda faollikning pasayishi kuzatilmoqda. Navoiy, Namangan va Toshkent viloyatlarida ko‘chmas mulk savdosining pasayishi har bir hududda 30%dan ortiqni tashkil qildi.
Toshkentda uy-joy ijarasi
Avgust oyida Toshkent shahrida ijara uy-joy bozoridagi vaziyat barqarorlashdi, bu yerda ijaraning o‘rtacha narxi 1 kvadrat metr uchun $8,3ni tashkil qildi, bu o‘tgan oydagi ko‘rsatkichga to‘g‘ri keladi.
O‘tgan oylarga nisbatan narxlarning pasayishi kuzatilmoqda: iyul oyida — 0,6%ga, iyun oyida — 1,2%ga. Shunday qilib, avgust oyida bozor ikki oylik pasayishdan keyin barqarorlikni ko‘rsatdi.
Bu turli omillar, jumladan, ijarachilar faoliyatidagi mavsumiy tebranishlar bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin. Xususan, o‘quv yilining boshida uy-joy ijarasiga talab oshishi mumkin.
Toshkent tumaniga qarab uy-joy ijarasi narxidagi farqlar ham barqarorligicha qolmoqda. Mirobod, Shayxontohur va Yakkasaroy tumanlarida ijara narxining yuqoriligi saqlanib qolmoqda, bu yerda o‘rtacha ijara narxi har kvadrat metr uchun taxminan $10ni tashkil etadi.
Boshqa tomondan, Bektemir va Sergeli kabi hududlarda byudjet ijarachilari, shu jumladan talabalar uchun ijaraga olish imkoniyati yanada jozibador bo‘lib qolmoqda, bu erda ijara har kvadrat metr uchun o‘rtacha $6 turadi.
Agar o‘tgan yilning avgust oyida Toshkent shahrida ijaraga beriladigan uy-joylarning har kvadrat metri o‘rtacha $9ni tashkil etgan bo‘lsa, yil davomida 7,3%ga pasayish qayd etilib, bu bozorning ushbu segmentidagi umumiy pasayish tendensiyasidan dalolat beradi.
Shu bilan birga, yil davomida ijara narxining sezilarli pasayishi Yakkasaroy tumanida — 14,8%ga, Yashnobod tumanida — 13,3%ga, Shayxontohur tumanida — 11,5%ga va Yunusobod tumanida — 10%ga kuzatildi.
Ikkilamchi uy-joy bozori
Joriy yilning avgust oyida respublikada ikkilamchi uy-joy narxi 0,7%ga oshgan bo‘lsa, o‘tgan yilning avgust oyidan boshlab uy-joyning 1 kvadrat metr uchun o‘rtacha narxi 9,7%ga oshdi.
Shu bilan birga, ikkilamchi uy-joy narxi Xorazm — 21,4%ga, Surxondaryo — 14,6%ga, Buxoro — 13,4%ga, Qashqadaryo — 13,3%ga viloyatlarida sezilarli darajada oshgani qayd etildi.
Toshkent shahridagi ikkilamchi uy-joy bozorida narxlar biroz pasayganidan so‘ng, avgust oyida barqarorlik kuzatildi: narxlar atigi 0,2%ga oshdi va har kvadrat metr uchun $1128ni tashkil etdi.
Poytaxtning aksariyat tumanlarida ikkilamchi uy-joylar narxi o‘zgarishsiz qoldi, faqat Mirobod va Olmazor tumanlarida uy-joylar mos ravishda 1,7% va 1,3% ga qimmatlashdi.
Toshkentning yana uchta tumanida narxlar tushib ketdi. Xususan, Shayxontohur — 1,1%, Sergeli — 0,9% va Chilonzor tumanlarida — 0,6%. Yil davomida Toshkentda ikkilamchi uy-joylarning o‘rtacha narxi 4,2%ga oshdi.
