19-oktabr kuni qabul qilingan hukumat qarori bilan yoqilg‘i-energetika resurslari iste’molchilari hamda bino va inshootlar energiya iste’molini energiya auditidan o‘tkazish tartibi belgilandi.
Hujjat bilan, joriy yilning 1-noyabridan foydalanish maydoni 200 kv.metrdan ortiq bo‘lgan bino va inshootlarning energiya samaradorligi toifasini aniqlash uchun “A”, “B”, “C”, “D”, “E”, “F” va “G” belgilari joriy etiladi.
Bunda “A” toifasi energiya samaradorligi eng yuqori, “G” toifasi esa energiya samaradorligi eng kam bo‘lgan bino va inshootlarni belgilash uchun qo‘llaniladi.
Qurilish va uy-joy kommunal xo‘jaligi vazirligi energiya samaradorlikni oshirishda energiya auditidan o‘tkazish, muvofiqlashtirish va nazorat qilish bo‘yicha vakolatli organ etib belgilanmoqda.
Vazirlik Raqamli texnologiyalar vazirligi bilan joriy yil yakunigacha foydalanish maydoni 200 kv.metrdan ortiq bino va inshootlar uchun o‘tkazilgan energiya auditi yakunlari bo‘yicha hisobotlar va energetika pasportlarining elektron reyestrini yuritishga mo‘ljallangan elektron platformani ishlab chiqishi va ishga tushirishi kerak.
Binolar toifasi qanday belgilanadi?
Bino va inshootlarning energiya samaradorligi toifasi energiya resurslari iste’moli qiymatining og‘ish kattaligi (energiya samaradorlik indeksi) bo‘yicha aniqlanadi. Bunda haqiqiy iste’mol qiymati bilan me’yoriy (etalon) iste’mol qiymati o‘rtasidagi farq hisoblanadi.
Ushbu qiymatning og‘ishi miqdoriga qarab, samaradorlik toifasi aniqlanadi. Odatda, past iste’molga ega binolar yuqori samaradorlik toifasiga kiradi.
Mazkur jadvalga muvofiq, birinchi guruhga quyidagi toifalar kiradi:
- “A” — energiya sarfi -40%dan ko‘proq;
- “B” — -40%dan -26%gacha;
- “C” — -25%dan -11%gacha.
Mazkur toifadagi bino va inshootlar iqtisodiy rag‘batlantirish mumkin bo‘lgan energiya samaradorlikka ega hisoblanadi.
Keyingi guruhga faqat “D” toifasi kiradi hamda bu toifaga kiruvchi binolarning energiya sarfi -10%dan + 4%gachani tashkil etadi. Bu normal iste’mol hisoblanadi.
Navbatdagi guruhga quyidagi ikkita toifa kiradi:
- “E” — +5%dan +14%gacha;
- “F” — +15%dan +25%gacha.
Mazkur toifalarga kiruvchi bino va inshootlarning energiya samaradorligi past bo‘lib, ular issiklik yo‘qotishlarini kamaytirishlari zarur.
Oxirgi “G” toifasiga kiruvchi binolar eng past samaradorlikka ega bo‘lib, ular me’yordan +25% yoki undan ko‘proq energiya sarf qiladi. Bu binolarni mukammal ta’mirlash yoki rekonstruksiya qilish talab etiladi.
Ko‘rsatmalarning bajarilishi toifasi “D” va undan past bo‘lgan bino va inshootlar uchun majburiy hisoblanadi. Bundan yakka tartibdagi uy-joylar mustasno.
Avgust oyi boshida prezident tomonidan energiyani tejash va undan oqilona foydalanishga qaratilgan qonun imzolangandi. Hujjat bilan bino va inshootlarning energiya samaradorligi toifasini belgilash nazarda tutilgan.