“KPMG Uzbekistan” kompaniyasi O‘zbekiston avtomobil bozori holati haqidagi hisobotini taqdim etdi. To‘liq hisobot bilan havola orqali tanishish mumkin.
Tadqiqotga ko‘ra, avtomobil bozori iqtisodiy o‘sish va davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash kabi ijobiy omillar, shuningdek, yuqori import soliqlari va avtokreditlarning yetishmasligi kabi cheklovlar fonida rivojlanmoqda.
Bozorning rivojlanishiga ko‘maklashuvchi omillardan biri, ayniqsa, chekka va shahar atrofi hududlarida “sust rivojlangan” jamoat transporti bo‘lib, bu aholini shaxsiy avtomobil sotib olishga majbur qiladi.
Cheklovlar import uchun yuqori bojxona to‘lovlari va sertifikatlashtirish talablarini o‘z ichiga oladi. Tariflar va davlat bojlari import qilinadigan avtomobillar narxini oshirib, ularni xaridorlar uchun arzonlashtiradi.
Avtomobillarni O‘zbekistonga olib kirishda bojxona to‘lovlarining umumiy miqdori sinov va sertifikatlashtirish xarajatlarini hisobga olgan holda ularning qiymatining 70%i va undan ko‘prog‘iga yetishi mumkin.
Avtokreditlar va bo‘lib-bo‘lib to‘lash rejalariga cheklangan kirish ham talabni pasaytirmoqda. “KPMG” ma’lumotlariga ko‘ra, bo‘lib-bo‘lib to‘lash rejalari avtomobil narxini 10−15%ga oshiradi va umumiy dilerlik marjasi 15%gacha bo‘lishi mumkin.
Bundan tashqari, beqaror yonilg‘i ta’minoti va past sifat avtomobillarni ishlatish xarajatlarining oshishiga olib keladi va ularning iste’molchilar uchun jozibadorligini pasaytiradi.
“KPMG” prognozlariga ko‘ra, O‘zbekistonning JSTga a’zo bo‘lishi avtomobillar eksportini 7,3−9,2%ga oshirishi va import tariflarini 10,8%gacha kamaytirishi mumkin.
Biroq, import qilingan avtomobillar bilan raqobatning kuchayishi mahalliy ishlab chiqaruvchilarning ish unumdorligini 0,143%ga yoki bir vaqtning o‘zida YeOIIga qo‘shilishi bilan 1,27%ga kamaytirishi mumkin.
Avvalroq “Spot” “UzAuto Motors"ning O‘zbekiston avtomobil bozoridagi ulushi 84%ni tashkil etishi haqida yozgandi.
Qayd etilishicha, “Chevrolet Cobalt” va “Damas” kabi modellar 2023-yilgi avtomobillar umumiy savdosining 55%ini tashkil etgan:
