Joriy yilning 11 oyida O‘zbekistonning tashqi savdo aylanmasi $59,36 mlrdni tashkil etdi. Bu haqda Statistika agentligi hisobotida keltirilgan.
Bu ko‘rsatkich o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 3,6%ga oshgan. Bunga eksportning sezilarli o‘sishi ($24,22 mlrd, +4,4%), shuningdek, importning o‘sishi ($35,14 mlrd, +3%) sabab bo‘ldi.
Noyabr oyida O‘zbekiston oltin sotmagan, oktabr oyida esa uni $833,4 mlnga realizatsiya qilgan. Yil boshidan buyon qimmatbaho metall eksporti $6,62 mlrdni (yillik hisobda -18,7%) tashkil etdi.
Xitoy O‘zbekiston bilan savdo bo‘yicha ($11,25 mlrd) birinchi o‘rinni, shuningdek, asosiy tovar yetkazib beruvchi rolini ($9,34 mlrd) saqlab qolmoqda. Ikkinchi o‘rinni $10,68 mlrd bilan Rossiya egalladi, bu yo‘nalishdagi eksport ($3,41 mlrd) sezilarli darajada oshdi.
Shuningdek, Qozog‘iston ($3,85 mlrd), Turkiya ($2,63 mlrd) va Janubiy Koreya ($1,8 mlrd) tashqi savdo hamkorlari beshligiga kirdi, ular bilan savdo sekinlashgan. Muhim hamkorlardan savdo profitsiti Fransiya, Afg‘oniston, Qirg‘iziston va Tojikiston bilan qayd etildi.
Eksport
Oltindan tashqari, sanoat mahsulotlari asosiy eksport mahsuloti bo‘lib qolmoqda. Yil boshidan buyon ularni yetkazib berishdan tushgan tushum $3,88 mlrdga (+3,6%) yetdi.
To‘qimachilik va gazlamalar eksportidan tushgan tushum $1,83 mlrd (-3%) ni tashkil etdi. Rangli metallar yetkazib berish 9,2%ga — $1,4 mlrdgacha oshdi, po‘lat va cho‘yan eksporti esa 4,5%ga — 171,2 mlngacha kamaydi.
Ikkinchi o‘rinda $1,97 mlrd (+19,8%) bilan oziq-ovqat mahsulotlari turibdi. Bunda sabzavot va mevalar ($1,44 mlrd, +30,9%), shuningdek, don mahsulotlari ($353,6 mln, -20,2%) ustunlik qiladi.
Kimyoviy mahsulotlar eksporti hajmi $1,5 mlrd (+24,6%) ni tashkil etdi. Noorganik moddalar ikki-uchdan bir qismga — 809,2 million dollargacha o‘sishni ko‘rsatdi, undan keyin o‘g‘it yetkazib berish $318,5 mlndan (+2,5%) ortdi.
Mashinasozlik mahsulotlarini yetkazib berish 9,1%ga — $1,09 mlrdgacha kamaydi. O‘z navbatida, avtomobillar va ular uchun butlovchi qismlar eksporti yetakchi o‘rinni saqlab qoldi, ammo 18,2%ga qisqarib, $374,1 mlnni tashkil etdi.
“Boshqa transport uskunalari” eksporti uchdan bir qismga ($130 mln) oshdi. Elektrotexnika yetkazib berish ($188,9 mln) 9,9%ga, elektr aloqa va ovoz yozish uskunalari qariyb 2,5 baravarga ($47,3 mln), ma’lumotlarni qayta ishlash uskunalari esa 4 baravarga ($7,2 mln) kamaydi.
Iste’mol va boshqa tovarlar eksporti $956 mln (-13,1%) ni tashkil etdi. Kiyim-kechak yetkazib berishdan tushgan tushum $788,4 mlnga (-14,5%) teng bo‘ldi. “Turli tayyor mahsulotlar” bo‘yicha esa 1,7%ga o‘sish kuzatilib, $98 mlnga yetdi.
Neft mahsulotlarini yetkazib berish deyarli ikki baravar ko‘payib, $525 mlndan oshdi, shuningdek, elektr energiyasi eksporti sezilarli darajada oshdi ($96,1 mln). Bundan tashqari, gaz eksporti o‘tgan yilgi ko‘rsatkichdan ($593,4 mln) 16,5%ga oshdi.
Import
Tovarlar importi tarkibida $12,15 mlrd (-8,1 foiz) bilan mashinasozlik mahsulotlari yetakchilik qilmoqda. Avtomobil va butlovchi qismlarni yetkazib berish $2,96 mlrd (-25,6%), elektrotexnika — $1,79 mlrd (+12,6%), energiya generatorlari — $996,6 mln (+20,1%), aloqa qurilmalari — $954,6 mln (+19,4%) ni tashkil etdi.
Ikkinchi o‘rinni sanoat tovarlari egalladi — $5,52 mlrd (-3,5%). Cho‘yan va po‘lat ($2,44 mlrd, +5,6%), yog‘och mahsulotlari ($367,2 mln, +7%) va rangli metallar ($344,5 mln, +10,8%) importi oshdi.
Kimyo sanoati mahsulotlari importi 3,7%ga — $4,28 mlrdga kamaydi. Tibbiy mahsulotlar uchun xarajatlar $1,57 mlrd (+8%), birlamchi plastmassalar uchun $725,3 mln (-11,7%) ga yetdi.
Yoqilg‘i va yoqilg‘i-moylash materiallari yetkazib berish 61%dan ortiqqa — $3,62 mlrdgacha o‘sdi. Rossiya va Turkmanistondan gaz importi 2,8 baravarga oshib, $1,55 mlnni tashkil etdi. Neft va neft mahsulotlari uchun xarajatlar $1,8 mlrdga (+30,6%) yetdi.
Shuningdek, xorijiy oziq-ovqat mahsulotlari importi $3,33 mlrd (+5,6%) ni tashkil etdi. Don yetkazib berish uchun $836 mln (-19%), shakar va qandolat mahsulotlari — $570,4 mln (+11,6%), meva va sabzavotlar — $343,4 mln (+13,7%) sarflangan.
Avvalroq “Spot” prezident iqtisodiyot o‘sishini tezlashtirish uchun ichki imkoniyatlarni safarbar qilish bo‘yicha topshiriq bergani haqida yozgandi.