Shavkat Mirziyoyev 27-dekabr kuni eksportni qo‘llab-quvvatlash chora-tadbirlarini Jahon savdo tashkiloti bitimlariga muvofiqlashtirishga qaratilgan farmonni imzoladi. Bu haqda Adliya vazirligi xabar berdi.
Hujjat bilan eksportni moliyalashtirish mexanizmlari bilan bog‘liq bir qator normativ-huquqiy hujjatlarga tuzatishlar kiritilmoqda. O‘zgartirishlar xalqaro savdo qoidalari va JST tomonidan belgilangan talablarga muvofiq kiritiladi.
Xususan, 2025-yil boshidan boshlab havo va temir yo‘l transporti orqali xorijga tovarlar yetkazib berish xarajatlarini kompensatsiya qilish bekor qilinadi.
2024-yil 31-dekabrga qadar bajarilgan tovarlar eksporti uchun subsidiyalar va kompensatsiyalar 2025-yil 1-fevraldan kechiktirmay to‘lanadi.
“Xalq so‘zi” gazetasining ta’kidlashicha, farmon eksportchilarni qo‘llab-quvvatlash samaradorligini oshirishga qaratilgan.
1-noyabrda “Savdoni rivojlantirish kompaniyasi” meva-sabzavot mahsulotlarini eksport qilishda transport xarajatlarini qoplab berishi haqida xabar berilgandi.
Pul mablag‘lari eksport qiluvchi kompaniyalarga mahsulotlarni xorijga aviatransport orqali jo‘natgandan so‘ng taqdim etilishi belgilangan.
To‘lov miqdori yetkazib berish mamlakatiga, shuningdek, tovar hajmiga bog‘liq. Arizalar subsidiya.epauzb.uz platformasi orqali qabul qilinadi.
Rossiya, Xitoy va Afg‘onistonga yetkazib berishda narxning 13%i to‘lanadi. Boshqa mamlakatlarga (O‘zbekiston bilan chegaradosh davlatlardan tashqari) eksport uchun kompensatsiya 15%ni tashkil etadi.
Avvalroq meva-sabzavot mahsulotlarini yetkazib berishda minimal eksport narxlari belgilanishi haqida xabar berilgandi. Mazkur mahsulotlarning eksport narxi pasayishining tafovuti 20%dan kam bo‘lmasligi kerak.
JSTga a’zo bo‘lish harakatlari
2023-yilning iyunida O‘zbekistonda JST masalalari bo‘yicha maxsus vakil lavozimi joriy etildi. Uning asosiy vazifalaridan biri JSTga a’zo bo‘lish jarayonini jadallashtirish, mas’ul vazirlik va idoralar faoliyatining natijadorligini ta’minlash bo‘yicha ishlarni muvofiqlashtirish hisoblanadi.
Sentabrda Shavkat Mirziyoyev JST bosh direktori Ngozi Okonjo-Iveala bilan a’zolik masalalarini ko‘rib chiqdi. Tomonlar qonunchilikni JST bitim va qoidalariga muvofiqlashtirishga kelishishdi. O‘zbekiston 2026-yilgacha tashkilotga a’zo bo‘lishni rejalashtirmoqda. JST ishchi guruhi mamlakatni “qo‘shimcha majburiyatlarni olishga” chaqirgan.
Prezident avgust oyida tadbirkorlar bilan o‘tkazilgan ochiq muloqotda JSTga a’zo bo‘lishni “islohotlarning ajralmas qismi” deya ta’kidladi. Davlat rahbarining qayd etishicha, proteksionizm O‘zbekistonning rivojlanish imkoniyatlarini cheklaydi.
Soliq qo‘mitasi raisining birinchi o‘rinbosari Mubin Mirzayev O‘zbekiston JSTga a’zo bo‘lganda o‘tish davridan foydalanish imkoniyatiga ega bo‘lishini ma’lum qildi. Bojxona bojlari tashkilotga a’zo boshqa davlatlar bilan tuzilgan kelishuvlar asosida belgilanadi.
Sentabr oyida O‘zbekiston 18ta davlat bilan JSTga a’zo bo‘lish bo‘yicha muzokaralarni yakunladi. Braziliya va Shri-Lanka bilan bozorga kirish bo‘yicha muzokaralarni tugatish to‘g‘risida protokollar imzolandi. Azizbek Urunov tashkilotga a’zolik 5−7 yil ichida mamlakat iqtisodiyotining qo‘shimcha 17%ga o‘sishiga yordam berishini qayd etdi.
Noyabr oyida O‘zbekiston AQSh bilan bir yildan ortiq davom etgan muzokaralarni yakunlashi natijasida Qo‘shma Shtatlar mamlakatni qo‘llab-quvvatlagan 21-davlatga aylandi.
Shavkat Mirziyoyev Oliy Majlis Qonunchilik palatasining saylovdan keyingi birinchi majlisida quyi palatada qonunchilikni JST bitimlariga uyg‘unlashtirish masalalari bo‘yicha parlament komissiyasini tuzishni taklif qildi.
