Avvalroq avtomobil transportida yo‘lovchi tashish faoliyatini tartibga solishga qaratilgan hukumat qarori qabul qilingani haqida xabar berilgandi. Toshkentda o‘zini o‘zi band qilgan shaxslarga minivenlarda taksichilik qilishga ruxsat beriladi.
Hujjat bilan yengil avtomobillarda yo‘nalishsiz taksi faoliyatini amalga oshirish to‘g‘rida nizom tasdiqlandi. Nizom yuridik (agregator) va jismoniy shaxslarga (o‘zini o‘zi band qilganlar) ushbu faoliyat bilan shug‘ullanish tartibini belgilab beradi.
Yo‘nalishsiz taksilarni tashqi va ichki ma’lumotlarning mavjudligi ajratib turadi va bu barcha tashuvchilar uchun majburiydir. Bundan buyurtma bilan yo‘lovchi tashuvchi hamda litsenziyaga ega bo‘lmagan haydovchilar mustasno.
Ularni tashqi ma’lumotlar bilan jihozlashga avtomobil tepasiga “TAXІ” tanish belgisini o‘rnatish, agregatorlarga tegishli moshinalarning old va orqa eshiklariga qora kvadratlar hamda kompozitsiyalarni yopishtirish kiradi.
Ichki ma’lumotlar uchun esa taksi pasporti joriy etilib, u tashuvchilarga litsenziya varaqasi bilan birga bepul beriladi. Ushbu pasport yo‘lovchilar bemalol o‘qiy oladigan joyga o‘rnatilishi kerak.
Taksi pasportida quyidagi ma’lumotlar bo‘ladi:
- yuridik shaxs nomi va manzili;
- o‘zini o‘zi band qilgan tashuvchi yoki haydovchining ism-familiyasi, otasining ismi;
- haydovchining fotosurati;
- faoliyat hududi;
- haydovchining telefon raqami;
- avtomobilning davlat raqami belgisi, ishlab chiqarilgan yili hamda litsenziya varaqasi (raqami va amal qilish muddati).
Har bir avtomobil texnik va boshqa talablarga javob berishi kerak. To‘lovlarni agregator yoki boshqa elektron to‘lov tizimlari orqali qabul qilish, taksometr funksiyalarini ta’minlaydigan maxsus ilovaga ega moslamalar (telefonlar, planshetlar) bo‘lishi talab etiladi.
Shu bilan birga, tashuvchining majburiy sug‘urtasi mavjud bo‘lishi, shahar yo‘nalishlaridagi avtomobillar 15 yildan ortiq foydalanilgan bo‘lmasligi zarur. Damas va shu kabi avtomobillarda taksichilik qilish taqiqlanadi.
Yo‘nalishsiz taksi faoliyati bilan B toifasidagi haydovchilik guvohnomasi ega, 21 yoshga to‘lgan, tibbiy ko‘rikdan o‘tgan va kamida uch yillik haydovchilik stajiga ega O‘zbekiston fuqarolari shug‘ullanishlari mumkin. Bu IIV tomonidan nazorat qilinadi.
Litsenziya berilgan faoliyat turi bilan faqat unga ega jismoniy yoki yuridik shaxs shug‘ullanishi mumkin. Litsenziyalarni yoki ularga doir huquqlarni boshqa shaxslarga berish taqiqlanadi.
Yuridik shaxslarga tegishli yo‘nalishsiz taksilarning haydovchilari tegishli litsenziya varaqasiga, avtomobil texnik ko‘rikdan va haydovchilar esa tibbiy ko‘rikdan o‘tkazilganligi to‘g‘risida yo‘l varaqasiga ega bo‘lishi shart.
O‘zini o‘zi band qilgan shaxslar o‘z avtomobilini bir yilda bir marotaba texnik ko‘rikdan o‘tkazishi kerak. Litsenziya varaqasida ko‘rsatilgan va unga tutash hududlarda tashuvlarni amalga oshirish mumkin.
Jamoat transporti yo‘nalishida yoki trafaret bilan yo‘lovchi tashish taqiqlanadi. Belgilangan talablarga amal qilmaslik haydovchiga nisbatan chora qo‘llashga sabab bo‘ladi.
Yo‘nalishsiz taksilarning yo‘lovchilar hamda bagajni tashish tariflari miqdori avtomobil turlari va xizmatlariga qarab belgilanadi. Hisob-kitoblar naqd pul, bank plastik kartalari hamda elektron to‘lov vositasi orqali amalga oshiriladi.
Yo‘l haqi yo‘lovchilar hamda tashilgan bagajlar sonidan qat’i nazar yo‘lovchi tomonidan safar tugab, bagaj tushirilgandan (mavjud bo‘lsa) keyin to‘lanadi. Bunda yo‘l haqi tashuvchi yoki agregator tomonidan belgilangan qoidalar asosida xizmat ko‘rsatish tugagungacha qismlarga bo‘lib to‘lanishi mumkin.
Avvalroq o‘zini o‘zi band qilgan holda taksichilik qilayotganlar uchun soliqlar yangi tartibda undirilishi xabar berilgandi. Xizmat ko‘rsatishda daromadlari 100 mln so‘mdan oshgan fuqarolarning soliqlari soliq agentining to‘lov manbaida avtomatik hisoblanadi.
